Wýetnam deňiz önümlerini öndürijiler we eksportçylar birleşiginiň VASEP hasabatyna görä, 2022-nji ýylyň iýulynda Wýetnamyň ak karides eksporty iýun aýynda azalmagyny dowam etdirip, geçen ýyl bilen deňeşdirilende 14% peselip, 381 million dollara ýetdi.
Iýul aýynda esasy eksport bazarlarynyň arasynda ABŞ-a ak karides eksporty 54%, Hytaýa ak karides eksporty 17% azaldy.Japanaponiýa, Europeanewropa Bileleşigi we Günorta Koreýa ýaly beýleki bazarlara eksport henizem oňyn ösüş depginini saklady.
Firstylyň ilkinji ýedi aýynda karides eksporty ilkinji bäş aýda iki sanly ösüşi hasaba aldy, iýun aýyndan başlap birneme azaldy we iýul aýynda has pese gaçdy.7 aýyň içinde jemlenen karides eksporty ABŞ-nyň 2,65 milliard dollaryna barabar bolup, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende 22 göterim ýokarlandy.
ABŞ:
Wýetnamyň ABŞ bazaryna gysga eksporty maý aýynda haýallap başlady, iýun aýynda 36% aşaklady we iýul aýynda 54% aşaklamagy dowam etdirdi.Şu ýylyň ilkinji ýedi aýynda ABŞ-a gysga karides eksporty 550 million dollara ýetdi, bu bolsa geçen ýyl bilen deňeşdirilende 6% azaldy.
ABŞ-nyň karides importynyň umumy mukdary 2022-nji ýylyň maý aýyndan bäri azaldy. Sebäbi inwentarlaryň ýokarydygy aýdylýar.Portuň dyknyşygy, ýük nyrhlarynyň ýokarlanmagy we sowuk ammarlaryň ýeterlik däldigi ýaly logistika we transport meseleleri ABŞ-nyň karides importynyň peselmegine goşant goşdy.Kepjebaş ýaly deňiz önümleriniň satyn alyş güýji hem bölekleýin derejede pese gaçdy.
ABŞ-da inflýasiýa adamlary seresaplylyk bilen sarp edýär.Şeýle-de bolsa, ABŞ-nyň iş bazary güýçli bolan geljekde ýagdaý has gowulaşar.Iş ýerleriniň ýetmezçiligi adamlary has gowulaşdyryp, sarp edijileriň karides üçin çykdajylaryny artdyryp biler.ABŞ-nyň gysga bahalarynyň 2022-nji ýylyň ikinji ýarymynda peseliş basyşyna duçar bolmagyna garaşylýar.
Hytaý:
Wýetnamyň Hytaýa eksporty ilkinji alty aýda güýçli ösüşden soň iýul aýynda 17% azaldy we 38 million dollara ýetdi.Şu ýylyň ilkinji ýedi aýynda bu bazara gysga eksport 371 million ABŞ dollaryna ýetdi we 2021-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende 64 göterim ýokarlandy.
Hytaýyň ykdysadyýeti täzeden açylsa-da, import düzgünleri henizem gaty berk bolup, kärhanalar üçin köp kynçylyk döredýär.Hytaý bazarynda, Wýetnam karidesini öndürijiler hem Ekwadoryň üpjün edijileri bilen güýçli bäsleşmeli bolýarlar.Ekwador ABŞ-a az eksportyň öwezini dolmak üçin Hytaýa eksporty artdyrmak strategiýasyny işläp düzýär.
EVFTA şertnamasy bilen goldanýan iýul aýynda EUB bazaryna karides eksporty geçen ýyl bilen deňeşdirilende 16% ýokarlandy.Julyaponiýa we Günorta Koreýa eksport iýul aýynda degişlilikde 5% we 22% ýokarlandy.Japanaponiýa we Günorta Koreýa otly gatnawlary Günbatar ýurtlaryndaky ýaly ýokary däl we bu ýurtlarda inflýasiýa problema däl.Bu faktorlar, bu bazarlara gysga eksportyň durnukly ösüş depginini saklamaga kömek eder diýip hasaplanýar.
Iş wagty: 02-2022-nji sentýabr